Stop Loss. Take profit
Stop Loss. Take Profit
Od dekad wielu ekonomistów i zwykłych obywateli zastanawiało się jakimi sposobami wyznaczyć realną siłę nabywczą pieniądza, różnicę w stosunku zarobków a kosztów życia na różnych obszarach oraz szeroko rozumianego dobrobytu ekonomicznego w danych państwach. Z pomocą przychodziły różne wskaźniki, jednak wiele z nich miało swoje mniejsze lub większe wady. Jednym z wskaźników jak PKB per Capita – wartość wszystkich inwestycji, wydatków rządowych, konsumpcji obywateli oraz eksportu netto dzielonych na ilość mieszkańców danego państwa. Problemem obiektywności PKB jest nieuwzględnianie cen i zmian cen produktów – inflacji. Kolejnym ze wskaźników jest CPI – Consumer Price Index – indeks pokazujący zmiany cen towarów i usług konsumpcyjnych. Jest to najpopularniejsza na świecie miara inflacji lub deflacji. Bazuje on na analizie cen artykułów i usług sprzedawanych na rynku detalicznym, analizie budżetów domowych. Dostarczająca informacji o typowych wydatkach na towary i usługi konsumpcyjne; te dane służą do stworzenia kluczowego systemu wag. Wskaźnik ten nie uwzględnia lokalnych różnic cenowych, czyli nie bierze pod uwagę różnic cenowych pomiędzy różnymi regionami, co jest istotne, gdyż koszty życia w różnych regionach znacznie się różnią.
Geneza powstania indeksu
Jako alternatywę dla powyższych wskaźników został w 1986 przez redakcję brytyjskiego czasopisma “The Economist” stworzony Indeks Big Maca. Jego celem było wskazanie i porównanie parytetu siły nabywczej danej waluty w zestawieniu do pięciu walut bazowych: amerykańskiego dolara, chińskiego juana, japońskiego jena, brytyjskiego funta oraz euro. Co roku w.w. magazyn przygotowuje zestawienie cen kultowego burgera firmy posiadającej najwięcej lokali gastronomicznych na świecie – McDonald’s. Dwoma najczęściej używanymi narzędziami związanymi z Indeksem Big Maca są wskazywanie corocznego poziomu inflacji na podstawie zmian cen burgera w danym państwie oraz jak czy dana waluta jest niedowartościowana/przewartościowana w stosunku do Dolara i innych walut. Należy wyraźnie zaznaczyć, że te pomiary nie posiadają znaczącej wartości naukowej, chociaż w sferze finansów i publicystyki wykształciło się określenie „burgeronomii”. Indeks może być użyteczny w dziedzinie ekonomii, umożliwiając inwestorom pewne zrozumienie ruchów na rynku. Z teoretycznego punktu widzenia niedowartościowana waluta powinna z czasem osiągnąć swoją „realną” wartość, a przeceniona powinna spaść. Niemniej twórcy sami podkreślają, że należy traktować indeks Big Maca z pewnym przymrużeniem oka.
Składniki Big Maca
Kurs wymiany Big Maca między dwoma krajami można obliczyć, dzieląc cenę Big Maca w walucie jednego kraju przez cenę Big Maca w innym kraju. Uzyskana wartość jest porównywana z rzeczywistym kursem wymiany. Jeśli jest wyższa, to pierwsza waluta jest przewartościowana. Jeśli jest niższa, to pierwsza waluta jest niedowartościowana.
Polski złoty jest od dłuższego czasu niedowartościowany według tego wskaźnika. W tym roku niedowartościowanie wynosi 23,6%, czyli jest mniejsze niż rok temu (30,3%). Głównym powodem jest wzrost ceny Big Maca w Polsce o 26% w ciągu roku. Nominalny kurs USD/PLN jest wyższy niż przed rokiem. Innym czynnikiem jest „doganianie” cen, czyli tendencja do zrównania się cen w różnych krajach. W tym roku wzrost cen jest szczególnie widoczny w sektorze gastronomicznym, który znacznie wyprzedza średnią inflację.
Źródło: wykonanie własne na podstawie danych z: https://fxssi.com/big-mac-index
Powyższe zestawienie pokazuje, że cena Big Maca we wszystkich państwach poza Szwajcarią, Norwegią, Urugwajem, Szwecją i Kanadą jest w przeliczeniu ze swojej waluty na dolary amerykańskie niższa niż w Stanach Zjednoczonych. Oznacza to, że zdecydowana większość walut z powyższego zestawienia jest niedowartościowana. Niektórzy entuzjaści wypatrują na tym polu szansy do skutecznej spekulacji na giełdzie FOREX, jednak spora część ekonomistów wskazuje, że taka sytuacja utrzymuje się już od wielu lat i nie ma wielkich perspektyw na jej zmianę.
Ocena Big Maca
Indeks Big Maca ma zarówno wiele wad i zalet. Jego głównymi atutami jest zawarcie wszystkich potrzebnych czynników związanych z wprowadzeniem do sprzedaży produktu: składników, kosztów utrzymania lokalu, wypłat dla pracowników, transportu czy również warstwy reklamowej. Poprzez popularność, kultowość i niewygórowaną cenę tego produktu mogą sobie na niego pozwolić osoby zarówno zarabiające duże sumy, jak i zwykli pracownicy z minimalną krajową. Z drugiej strony wadami tego wskaźnika jest jego ograniczoność do tylko kilkudziesięciu krajów spośród około 200. Dodatkowo Big Mac w różnych państwach będzie różnie uznawany – w jednym za towar kojarzony z przyjemnym i szybkim produktem, natomiast w innych z niezdrowym i mocno przetworzonym jedzeniem.
Kanapka Big Mac jest wykorzystywana do pomiaru siły nabywczej, ale ma też inne zastosowania w finansach. Szwajcarska firma UBS stworzyła indeks bogactwa, który pokazuje, ile czasu ludzie z różnych krajów muszą pracować, aby kupić Big Maca. W 2012 roku najszybciej Big Maca mogli kupić mieszkańcy Tokio (9 minut), a najwolniej mieszkańcy Nairobi (84 minuty). Warszawa zajęła 52. miejsce, potrzebując 36 minut pracy. Popularność Big Mac Indexu sprawiła, że ekonomiści i dziennikarze ekonomiczni zaczęli tworzyć podobne wskaźniki. Powstały m.in. indeksy oparte na cenach mebli, iPodów i kawy.
Źródła:
- – https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ceny-handel/wskazniki-cen/wskazniki-cen-towarow-i-uslug-konsumpcyjnych-pot-inflacja-/
- – https://www.bankier.pl/wiadomosc/Burgerowa-inflacja-przyspiesza-Gdzie-jest-najdrozsza-kanapka-wedlug-indeksu-Big-Maca-8485289.html
- – www.sterrn.pl/esg-co-to-jest-kogo-dotyczy-i-jaki-ma-wplyw-na-przedsiebiorstwo
- – https://www.economist.com/big-mac-index
- – https://wisevoter.com/country-rankings/big-mac-index-by-country/
- – https://fxssi.com/big-mac-index
- – https://spolecznosc.ing.pl/-/Blog/Od-kanapki-do-kurs%C3%B3w-walut-Hamburger-prawd%C4%99-Ci-powie/ba-p/40399
Dla Ciebie
O nas
© Copyright profit-journal.pl - All rights reserved – Privacy Policy
