Stop Loss. Take Profit

  1. W dzisiejszym Profit Journal:
  2. Jak mierzony jest sentyment konsumentów?
  3. Wydatki przedsiębiorstw jako wskaźnik wyprzedzający
  4. Znaczenie zaufania, dochodów i wieku
  5. Sztuczna inteligencja a przewidywanie cen akcji

Zaufanie konsumentów jest kluczowym wskaźnikiem gospodarczym, który odzwierciedla ogólne nastawienie konsumentów do gospodarki i ich osobistej sytuacji finansowej.
Jest to wskaźnik wyprzedzający, co oznacza, że zmiany w zaufaniu konsumentów mają tendencję do poprzedzania zmian w aktywności gospodarczej. Dzieje się tak, ponieważ konsumenci są głównym motorem wzrostu gospodarczego, odpowiadając za ponad 70% produktu krajowego brutto (PKB) w wielu rozwiniętych krajach.

Jak mierzony jest sentyment konsumentów?

Z książki R. Yamarona pt. „The Economic Indicator Handbook”, można dowiedzieć się, że ekonomiści zdobywają wiele informacji po prostu zadając pytania, a także, że jednym z najlepszych sposobów pomiaru nastrojów konsumentów są ankiety i kwestionariusze. Tak jak żaden polityk nigdy nie odważyłby się ubiegać o urząd bez informacji z kilku sondaży, aby wiedzieć, czego chcą wyborcy, tak samo żaden ekonomista nie powinien próbować zrozumieć obecnych warunków gospodarczych i prognoz bez uprzedniego zbadania nastrojów. Aby wskaźnik stał się użytecznym narzędziem, należy zrozumieć czynniki, które na niego wpływają. Takie zrozumienie może pomóc zarówno w interpretacji, jak i przewidywaniu odczytów wskaźnika. Miary nastawienia konsumentów różnią się jednak od innych wskaźników, ponieważ nastroje nie dotyczą czegoś namacalnego – takiego jak liczba wyprodukowanych samochodów, poziom zamówień maszyn lub wartość oddanych do użytku konstrukcji – ale psychologii. Skuteczne wykorzystanie miar nastrojów konsumenckich wymaga zatem wiedzy o tym, w jaki sposób emocje konsumentów są wykorzystywane i czy są one wystarczająco silne, aby zmienić nawyki związane z wydatkami, a tym samym mieć wpływ na ogólną gospodarkę. Najważniejszymi miarami badającymi odczucia konsumentów na temat gospodarki i ich późniejsze plany dokonywania zakupów są Indeks Zaufania Konsumentów (CCI), przygotowywany przez Conference Board, oraz Indeks Nastrojów Konsumentów, przygotowywany przez Uniwersytet Michigan. Oba indeksy opierają się na ankiecie przeprowadzanej wśród gospodarstw domowych i są sporządzane co miesiąc. Analizując dowolny indeks nastrojów konsumentów, najważniejsze jest określenie trendu indeksu na przestrzeni kilku miesięcy. Mając to na uwadze, należy zachować czujność i zbytnio nie przejmować się wiadomościami w stylu „poziom nastrojów konsumentów nieznacznie wzrósł w porównaniu z ubiegłym miesiącem”.

Indeks Zaufania Konsumentów (CCI). Źródło: NBER

Wydatki przedsiębiorstw jako wskaźnik wyprzedzający

Wydatki kapitałowe przedsiębiorstw mogą być niezwykle istotną statystyką – ponieważ gdy ogólne inwestycje gwałtownie się zmniejszą wpływ na gospodarkę może być odczuwalny w jeszcze szybszym tempie, niż gdyby cięcia miały miejsce wyłącznie w przypadku konsumentów. Dramatyczne zmiany mogą być postrzegane jako wiodący wskaźnik przyszłych wydarzeń. Wzrost wydatków może zwiastować wzrost gospodarczy, podczas gdy cięcia w wydatkach kapitałowych przedsiębiorstw mogą być postrzegane jako złowieszczy wskaźnik. Indeks PMI przedstawia zmiany w wydatkach przedsiębiorstw.  W przypadku analizy wydatków przedsiębiorstw za pomocą wskaźnika PMI istnieje konkretny próg do analizy wydatków inwestycyjnych przedsiębiorstw i późniejszej produkcji. Wskaźnik PMI poniżej 50 oznacza kurczący się sektor produkcyjny, podczas gdy liczba powyżej 50 wskazuje na ekspansję w zakresie wydatków i inwestycji przedsiębiorstw.  Historycznie, zakres indeksu wahał się ogólnie od 40 do 60.

U.S. Manufacturing Purchasing Managers Index (PMI). Źródło: investing.com

Znaczenie zaufania, dochodów i wieku

Rynek akcji jest bardzo wrażliwy na zmiany w zaufaniu konsumentów. Kiedy konsumenci są pewni siebie, są bardziej skłonni wydawać pieniądze, co zwiększa zyski firm i napędza wzrost cen akcji. Odwrotnie, kiedy zaufanie konsumentów jest niskie, konsumenci są bardziej skłonni ograniczać wydatki, co może prowadzić do niższych zysków firm i niższych cen akcji. Dochody i wiek są dwoma ważnymi czynnikami wpływającymi na zaufanie konsumentów. Ogólnie rzecz biorąc, konsumenci o wyższych dochodach są bardziej pewni siebie niż konsumenci o niższych dochodach, a konsumenci młodsi są bardziej optymistyczni niż konsumenci starsi. Grupa wiekowa 35-54 lata jest najważniejszą grupą dla inwestorów giełdowych, którzy to powinni ją obserwować. Dzieje się tak, ponieważ ta grupa jest największą i najbardziej majętną grupą konsumentów i jest bardziej skłonna do wydawania pieniędzy niż inne grupy wiekowe.

Sztuczna inteligencja a przewidywanie cen akcji

Artykuł A. Lopez-Lira, i Y. Tang “Can ChatGPT Forecast Stock Price Movements? Return Predictability and Large Language Models” omawia wykorzystanie dużych modeli językowych, a konkretnie Chat GPT, do analizy sentymentów i przewidywania wahań cen akcji. Przedstawia on proces analizy sentymentów i sposób ich wykorzystania do osadzenia w odpowiednim kontekście wiadomości o akcjach danej spółki i dokonywania przewidywań dotyczących jej kursu. Sam proces polega na wyodrębnieniu emocjonalnego tonu z tekstu, aby zrozumieć, czy jest on pozytywny, negatywny czy neutralny. W artykule omówiono różne podejścia do analizy sentymentów, w tym klasyczne metody takie jak słowniki sentymentów i techniki uczenia maszynowego, a także nowsze rozwiązania wykorzystujące modele głębokiego uczenia się takie jak sieci neuronowe. Autorzy podkreślili również niektóre właściwości emergentne tych modeli, takie jak ich zdolność do uczenia się na małych zbiorach danych (few-shot learning) i rozumowania bez nadzoru (zero-shot reasoning), które czynią je idealnymi do tworzenia kontekstualizowanych prognoz na podstawie sentymentów. Autorzy jednocześnie ostrzegają przed bezmyślnym poleganiem na tych modelach i podkreślają wagę zrozumienia ich ograniczeń.

Skumulowane zwroty z inwestycji 1 USD z wykorzystaniem AI (bez kosztów transakcyjnych). Źródło: A. Lopez-Lira, i Y. Tang “Can ChatGPT Forecast Stock Price Movements? Return Predictability and Large Language Models”

Wielkim ograniczeniem i ryzykiem związanym z poleganiem na dużym modelu językowym do analizy sentymentu jest to, że model jest właściwie czarną skrzynką, nad którą nie mamy kontroli. Istnieje także problem atrybucji, ponieważ nie zawsze jest jasne, co dla kogo jest pozytywne lub negatywne. Ponadto, duże modele językowe mogą czasami ulegać halucynacjom, czyli tworzyć informacje, które nie są prawdziwe. Innym ograniczeniem jest konieczność dostarczenia odpowiednich danych wejściowych i korzystania z poprawnych źródeł wiadomości. Istnieje również problem duplikacji i ważenia nagłówków, ponieważ różne nagłówki mogą mieć różne konotacje, co może wpływać na wyniki analizy sentymentu.

Wnioski

Zaufanie konsumentów jest istotnym czynnikiem napędzającym wyniki giełdowe. Kiedy zaufanie konsumentów jest wysokie, ceny akcji zazwyczaj rosną, a kiedy zaufanie konsumentów jest niskie, ceny akcji zazwyczaj spadają. Ponadto zgodnie z przytoczonym artykułem można wnioskować, że nowe informacje mogą wpływać na wycenę akcji, a wykorzystując sztuczną inteligencję, możemy próbować przewidzieć ich cenę.

© Copyright profit-journal.pl - All rights reserved – Privacy Policy