Rynki giełdowe na świecie
Stany Zjednoczone
Przyglądając się zmianom zachodzącym w październiku, możemy zauważyć znaczną poprawę wśród indeksów w porównaniu z wrześniowymi spadkami. Poprawa była widoczna do tego stopnia, że indeksy osiągnęły nowe historyczne maksima – blisko 4720 punktów u S&P500 oraz 16053,25 w przypadku Nasdaq Composite. W dodatku prognozy pokazują, że tendencja wzrostowa nie zostanie szybko przerwana. Pomimo dużej zmienności na początku miesiąca, trend wzrostowy ukształtował się w okolicach drugiego tygodnia i trwał do samego końca października. Poprawa wyników spowodowana była głównie przez publikacje wyników spółek na Wall Street, które w zdecydowanej większości były lepsze od oczekiwań inwestorów.
Trzeba mieć jednak na uwadze, że wzrosty te wynikać mogą z cyklicznych rajdów pojawiających się na koniec roku, a realnym zagrożeniem nadal pozostaje rosnąca inflacja, tapering i możliwe podwyżki stóp procentowych. Jednak nie brakuje opinii ekspertów podkreślających, że rynek powoli oswaja się z wizją odchodzenia od wspomagania rynku luzowaniem ilościowym i przejścia w bardziej restrykcyjną politykę pieniężną w najbliższym czasie. Dodają, że nie musi to oznaczać gwałtownych spadków na giełdzie, a tapering powinno postrzegać się jako „stopniowe wycofywanie awaryjnego środka wsparcia w miarę powrotu gospodarki do normalności”. Kolejne decyzje były widoczne początkiem listopada, kiedy to na posiedzeniu Federal Open Market Comittee (FOMC) doszło do ograniczenia skali ilościowego luzowania z 120 mld USD do 105 mld USD, pozostawiając jednak stopy procentowe na tym samym poziomie. Jak uspokaja prezes FED, Jerome Powell, bank centralny nadal utrzyma obowiązującą politykę, dopóki nie osiągną celów w wymiarze zatrudnienia oraz inflacji bliskich poziomu 2 proc.
Polski parkiet GPW
Ostatni miesiąc był szczególnie owocny dla spółek bankowych. Wśród zwyżkujących spółek możemy wymienić Santander Polska (+19,6 proc.), Pekao (+16,5 proc.) czy PKOBP (+8,94 proc.). Po długim lockdownie banki ciągle odbudowują swoją sytuację gospodarczą, co przekłada się na wzrost kursów na giełdzie. Istotnym czynnikiem, który dodał spółkom skrzydeł, była decyzja RPP odnosząca się do podniesienia stóp procentowych o 0,4 pkt. procentowe początkiem października, a następnie 0,75 pkt. procentowego w listopadzie.
Drugą stroną medalu dla głównego indeksu warszawskiej giełdy była rekordowa przecena akcji Allegro. W ciągu roku sytuacja spółki znacznie się pogorszyła, co nie uwydatnia się tylko w cenach akcji, lecz także kapitalizacji platformy e-commerce, która zmalała o ponad połowę (z 100 mld do 46 mld PLN). Eksperci doszukują się przyczyn bessy w działaniach konkurencyjnej platformy – Amazon. Pojawiła się w Polsce już w marcu bieżącego roku, lecz dopiero w ubiegłym miesiąca wykonała krok w kierunku zdominowania Allegro, startując z usługą Amazon Prime. Pomimo spadków, Allegro nadal działa w kierunku polepszenia sytuacji w postaci zwiększenia działalności w Polsce czy przejęcia X-Press Couriers. Czynnikiem, który polepszył sytuację Allegro na koniec tygodnia, było przejęcie czeskiej firmy Mall Group i WE|DO, lecz pomimo umocnienia pozycji spółki na rynku e-commerce, sytuacja pozostaje nadal mocno napięta. Stawia to Allegro na dnie indeksu WIG20 ze zmianą o -12,97 proc. na przestrzeni miesiąca, będąc jedynie lepszym od spółki JSW (-14,34%) oraz Mercator (-15,75 proc.).
Surowce stają się coraz cenniejsze
Gaz ziemny
W ostatnich tygodniach jesteśmy świadkami kryzysu na rynku surowców, z czego jednym z surowców, który najbardziej ucierpiał, jest ciekły gaz ziemny, nazywany także LNG. Jak podają eksperci Polskiego Instytutu Ekonomicznego, gwałtowny wzrost cen gazu ziemnego na giełdach w krajach UE wynika przede wszystkim ze zwiększonego zapotrzebowania na dostawy LNG do Azji (zwłaszcza do Chin) związanego w dużej mierze z warunkami pogodowymi i ożywieniem gospodarczym po okresie pandemicznym. Braki w dostawach gazu odczuwają wszystkie kraje, przy czym największe spustoszenie odczuwają Austria, gdzie stan magazynów jest o 56,4 proc. szczuplejszy w skali roku, Holandia (-49,8 proc.) i Niemcy (-44,6 proc.).
Ropa naftowa
Nie brak złych wieści również w odniesieniu do czarnego złota. Jak podają analitycy Goldman Sachs oraz gigantyczny producent ropy naftowej, Saudi Aramco, braki w zaopatrzeniu w gaz ziemny mocno przyczyniły się do wzrostu zapotrzebowania na ropę o około 0,5 mln baryłek dziennie. Złe nastroje nasiliły się jeszcze bardziej, gdy amerykański Departament Energii podał do wiadomości, że nie podejmą się wykorzystania krajowych rezerw surowca w celu złagodzenia sytuacji. Sytuacja w dużej mierze wpłynęła na ceny nie tylko na rynku amerykańskim, ale odczuły też to kraje na pozostałych kontynentach. Szczególnie widoczne skutki rosnącego zapotrzebowania na surowiec widzimy w cenach paliw na stacjach. Końcem października Eurostat udostępnił wyniki za wrzesień, gdzie średnio w UE ceny surowca wzrosły o 22 proc. w skali roku.
W przypadku giełdy, cena ropy naftowej w ostatnim miesiącu chaotycznie oscylowała między 80, a 86 USD za baryłkę, przy czym ostatecznie osiągnęła poziom 82,64 USD za baryłkę. Ostatnio takie podwyżki cen widoczne były w 2014 roku. Problemem jednak nadal pozostaje rosnący popyt na paliwo w USA, który jeszcze bardziej napędza i tak już trudną sytuację. Tym bardziej niepokojący jest fakt, że trend wzrostowy trwa już od sierpnia 2021 roku i nie zapowiada się, aby sytuacja nabrała odwrotnego tempa.
Niektóre waluty nadal szokują
Lira turecka
Pomimo trudnej sytuacji z jaką mierzy się Turcja – rosnąca inflacja (obecnie prawie 20 proc.) czy kontrowersyjna polityka monetarna, lira turecka nadal słabnie. Jak twierdzą ekonomiści, możliwy jest nawet scenariusz, gdzie kurs liry mógłby spadać bez ograniczeń. Dodają, że Lira jest obecnie najgorzej radzącą sobie walutą spośród wszystkich nominałów oraz istnieje 63% prawdopodobieństwo osiągnięcia przez nią poziomu 10 w stosunku do dolara do końca roku. Wszystko dzięki decyzji banku centralnego w sprawie obniżenia stóp procentowych z 18 na 16%, co przyczyniło się do jeszcze większego pogłębienia problemu inflacji w kraju. Obecnie kurs liry tureckiej w odniesieniu do dolara amerykańskiego, kształtuje się na poziomie 9,68 USD/TRY.
